Vændi, heimilisleysi og okkar svar

Nú er svo komið í okkar góða landi að hvorki kaup né sala á vændi er refsiverð.

Þessi fáránlega staða gengur þvert gegn vilja þjóðarinnar, en könnun Capacent Gallup í lok mars leiddi í ljós að yfir 80% kvenna og tæp 60% karla vilja gera kaup á vændi refsiverð. Íslendingar vilja þar með setja ábyrgðina þar sem ábyrgðin á heima og tryggja konum sem neyðast út í vændi betri réttarstöðu og vernd.

Eins og málum er nú háttað er hins vegar allt "frjálst" í þessum efnum. Allir eru frjálsir nema fórnarlömbin. Þau eru í ánauð, í nútímalegum "þrældómi án hlekkja", eins og Rúna á Stígamótum komst svo vel að orði í gærkvöldi.

Ég var á áhrifamiklu "Hitti" hjá Femínistafélagi Íslands í gærkvöldi þar sem var fjallað um þessi mál.

Rúna á Stígamótum fór í gegnum bæði bitur vonbrigði og sæta sigra á leiðinni fyrir betra samfélagi fyrir alla - konur sem karla. Hún fjallaði um hin nánu tengsl klámiðnaðarins, vændis og mansals og aðkallandi aðgerðir í þeim efnum. Það var ótrúlega gott og hvetjandi að hlusta á Rúnu.

Það var einnig mjög áhrifamikið að hlusta Evu. Eva er aðeins 28 ára gömul en var heimilislaus og stundaði vændi um árabil í Reykjavík. Hún sagði okkur frá fjölda heimilislausra kvenna og þeim ömurlega veruleika sem þær búa við.

"Þetta eru sterkar og flottar konur" sagði Eva, "en þær þurfa bráðnauðsynlega á hjálp að halda. Þessar konur eru ekki úti í heimi, þær eru hér mitt á meðal okkar, hérna kannski bara í næsta húsi inni í geymslu. Hvers vegna er þeim ekki sinnt?"

Það fyrsta sem þarf að gerast núna í þessum málum er að Konukot sé opið allan sólarhringinn. Heimilisleysi og vændi hættir ekki á milli kl. 10 og 19. Það þarf að tryggja sáluhjálp og aðgengi að sálfræðiþjónustu, meðferð og styrkingarheimili fyrir heimilislausar konur og vændiskonur á Íslandi - og hjálpa þeim við að byggja upp það líf sem þær vilja. 

Og það þarf að byrgja brunninn, byggja upp forvarnir, breyta hugarfari, vitund og áherslum.

Við Íslendingar erum stundum í afneitun á veruleikanum. Okkur líður betur þegar við getum afneitað fátækt, afneitað áfengissýki og fíkn, og afneitað heimilisleysi, kynbundnu ofbeldi og vændi.

En veruleiki nútímans verður ekki flúinn. Við megum ekki bíða boðanna heldur byrja strax að taka til. Við erum lítið, samrýmt og sveigjanlegt samfélag og erum meðal ríkustu þjóða heims. Ef einhverjum getur tekist að útrýma fátækt og heimilisleysi þá erum það við. Við getum verið fyrirmynd annarra í þessum efnum. Við eigum um leið að setja allt okkar í forvarnir gegn áfengissýki, fíkniefnaneyslu og depurð. Það verður að byrgja brunninn áður en barnið er dottið ofan í - og það þarf að bregðast sterkt við þegar einhver hrasar.

Eins og Eva sagði í gærkvöldi: "Ég ætlaði mér að verða flugfreyja. Þetta átti aldrei að geta gerst."

Sterkt og öflugt velferðarsamfélag, forvarnir og félagsþjónusta er okkar besta svar. Svörum.

Athugasemdir

[Guðmundur Týr Þórarinsson (IP-tala skráð) 4.4.2007 kl. 12:05]

Dapurt er það að lesa svona pistla sem eru miðaðir á annað kynið. Varð að "komment-era" á þessa umræðu ykkar VG um þessi mál. Konur fórnalömb, karlmenn sekir sem er ofboðslega barnaleg nálgun á 21. öldinni. Nú hef ég starfað með ungu fólki lengi og það sem ég sé og heyri og kem að í mínu starfi er að vændi, ofbeldi í öllum myndum og kynferðislegri misnotkun, er alls ekki kynbundin. Staðreyndin er sú að fólk lemur fólk og misnotkun er ekki kynbundin. Förum aðeins framávið og förum að tala um fólk sem selur sig, fólk sem kaupir fólk  og fólk sem beitir ofbeldi. Með því að halda kynbundnri umræðu á floti með þessum hætti er umræðan ekkert að þróst og lausnirnar miðaðar á annað kynið. Það er mín reynsla af unglingastarfi síðastliðin 14 ár konur hafa staðið sig vel á  öllum þessum neikvæðu sviðum sem um ræðir.

Með vinsem og virðingu

Guðmundur Týr Þórarinsson

Götusmiðjan. 

[Katrín Anna Guðmundsdóttir, 4.4.2007 kl. 12:52]

Frábær pistill hjá þér Lilja!

[Bleika Eldingin, 4.4.2007 kl. 13:02]

Guðmundur, staðreyndin er sú að konur verða mun oftar fyrir barðinu á kynferðislegu ofbeldi. Við megum ekki líta fram hjá því.

[Thelma Ásdísardóttir, 4.4.2007 kl. 14:03]

Góður pistill Guðfríður.  Er sammála Guðmundi með að við megum aldrei gleyma okkur og einblína aðeins á "eitt form" ofbeldis eða festast í gömlum gildum.  Staðreyndin er hins vegar sú að mikill meirihluti ofbeldismanna eru karlmenn og stærstur hluti þolenda eru konur og börn, þó að auðvitað sé það ekki alltaf þannig.  Samkvæmt síðustu árskýrslu Stígamóta voru 97,2% ofbeldismannanna karlmenn og 2,8% konur.  Bæði karlar og konur leita til Stígamóta og voru karlmenn einnig langoftast ofbeldismenn annara karla og drengja.  Þessar tölur eru ekkert einsdæmi innan Stígamóta heldur í takti við það sem sést svo víða.  Þess vegna er talað um kynbundið ofbeldi karla gegn konum og börnum.

[Auðun Gíslason, 4.4.2007 kl. 15:43]

Vímuefnaneytendur eru einn sá hópur sem hættast er til að leiðast útí vændi. Við megum ekki gleyma því að ein hlið forvarna er meðferð. Allar meðferðarstofnanir á Íslandi hafa verið í fjársvelti undanfarin ár. Götusmiðjan verður húsnæðislaus fljótlega og hefur verið fjársvelt. SÁÁ fær  40 milljónum króna lægra framlag úr ríkissjóði í ár en í fyrra. Um áramót þurfti SÁÁ að greiða 140 milljónir í rekstrarskuldir af eigin aflafé sem hefði farið í uppbyggingarstarf og forvarnir, ef fjárframlag ríkisins hefði dugað fyrir rekstrargjöldum. Meðferðarstarf Samhjálpar er í fjársvelti. Gagnrýnt hefur verið að kristleg samtök reki meðferðarstarf fyrir vímuefnasjúklinga. Ekki viljum við frekar að fólk deyji en leggja fram eðlilegt rekstrarfé til þeirra, er það? Með auknu fé mætti þá frekar gera eðlilegar til kröfur meðferðarstarfs þeirra, þannig að það verði ekki ódýrasti kosturinn einsog tilhneigingin hefur verið hjá stjórnmálamönnum

Það þarf að afla allt meðferðarstarf fyrir fíkla á Íslandi og eyða þeirri tortryggni sem sáð hefur verið í garð sumra þeirra og þeirra í milli. Til þess þarf ný viðhorf, eins og til alls heilbrigðiskerfisins, þau viðhorf þurfa að komast að. Gömlu íhaldsöflin með sín gömlu viðhorf breyta engu, nema til hins verra.

[Örlygur Axelsson, 4.4.2007 kl. 23:10]

Getur Viðar útskýrt hvernig sænska leiðin tengist þeirri atburðarás sem lýst er í myndinni. Það þýðir ekki að slengja fram staðhæfingu sem þessari og útskýra ekki málið.

[Svava frá Strandbergi , 5.4.2007 kl. 01:44]

Góður pistill Guðfríður Lilja. Sammála.

[Brynja Björg Halldórsdóttir (IP-tala skráð) 7.4.2007 kl. 17:12]

Leitt að ég var ekki í bænum sl. þriðjudagskvöld. Þetta HITT hefur verið magnþrungið. Góður pistill.

[erlahlyns.blogspot.com, 8.4.2007 kl. 01:41]

Ég geri einmitt nánast ráð fyrir að flestir þeir sem voru á fundinum hafi séð Lilja4ever, enda skylduáhorf. Viðar virðist því á villigötum. Kannski hefur hann sjálfur ekki séð myndina.