Hvað eiga börn að læra í skólum?

Það er undarlegt hversu lítið er talað um það hvað börn eiga að læra í skólum landsins. Hvernig skiljum við hugtakið "menntun" og hvað kemur börnum best í undirbúningi sínum fyrir lífið?

Jóhann Björnsson skrifar um þetta ágæta hugleiðingu í bloggi dagsins sem hægt er að lesa hér. 

Þótt ég vilji eindregið að börn læri að leggja saman tvo og tvo, þekkja nafnorð og sagnorð og segja "my name is" þá mundi ég setja annars konar lærdóm einu þrepi ofar heldur en allt þetta - eða í það minnsta á jafn háan stall.

Það er nefnilega þannig í lífinu eins og við öll vitum að gleði okkar og hamingja og eiginleg "menntun" okkar sem manneskju er einungis að litlum hluta byggð á því hvort við lærðum almennilega að tegra og skilgreina atviksorð.

Hversu mörg ár í lífi fólks fara í kvíða og sjálfsefa, samviskubit, blekkingar, fíkn eða tilgangsleysi? Getum við ekki gert meira til að blása börnum frá unga aldri hugrekki í brjóst til að takast á við lífsins ólgusjó með innri karakter og styrk að leiðarljósi?

Mér datt í hug að við ættum að útbúa eins konar stikkorðalista yfir það sem okkur finnst mikilvægt að börn og unglingar séu hvött til að læra - til jafns á við lestur og dönsku. Styrking á sjálfstrausti, gleði, tjáningu og eðlislægri fróðleiksfýsn allra barna gerir þeim svo margfalt auðveldara fyrir sem unglingum að læra hvað sem er - og líða betur.

Hér eru nokkur stikkorð til að byrja með: Sjálfstraust Gleði Kærleikur Hlýja Tjáning Að leika sér Að segja satt Hugrekki Hugmyndaauðgi Frumkvæði Sanngirni Hógværð Virðing Tillitssemi Örlæti...

 

Með öðrum orðum, það mundi varla skaða menntun barna og unglinga ef þau fengju meiri tíma í siðfræði og leikjum og hlutverkum því tengdu. Með því að styrkja sjálfstraust og innri áttavita barna og unglinga gerum við þeim betur kleift að takast á við lífið og hamingjuna á eigin forsendum.

Er það ekki einmitt það sem flesta dreymir um að geta gert þegar þau eru orðin stór?

Eins og Jóhann Björnsson bendir á þá var það fyrir meira en 4.500 árum síðan að Aristóteles byrjaði að tala um þessa hluti. Og löngu á undan honum voru aðrir sem fannst þetta vera kjarni menntunar. Hvers vegna? Vegna þess að það væri kjarni þess að vera manneskja.

Athugasemdir

[Jóhanna Fríða Dalkvist, 4.2.2007 kl. 15:30]

Ég er mjög sammála þér að flestu leiti. Hins vegar vil ég ekki líkja saman lestri og dönsku, því það er auðvitað mjög mikilvægt að fólk kunni að lesa og eitt af því mikilvægasta tel ég. Hinsvegar finnst mér að danskan megi missa sín úr skólunum og það ætti að kenna táknmál í staðin, það myndi m.a. styrkja sjálfstraust, gleði, hlýju, tjáningu og hugrekki hjá fjölmörgum, bæði fötluðum og ófötluðum. Þetta er ótrúlega mikilvægt atriði sem mér finnst bara blasa við að verði að fara í gegn og byrja strax á og þó fyrr hefði verið.

[Þorkell Sigurjónsson. (IP-tala skráð) 4.2.2007 kl. 17:46]

Tek undir upptalin stikkorð. Bæti við hér mikilvægu atriði sem alveg vantar í skólakerfið, þar sem stór hluti allt of margra steytir á skeri í daglega lífinu, en það eru fjármál.

[Eiríkur Kjögx, ríkasti fátæklingurinn (IP-tala skráð) 4.2.2007 kl. 18:38]

Vömb, keppur, laki, vinstur. Sá sem kann þetta er nú ekki á flæðiskeri staddur.

[Toshiki (IP-tala skráð) 5.2.2007 kl. 00:34]

It is surely to teach children many important topics as you say.
But I think what really necessary now here is that the parents learn more to be respectable parents, in respect to others, kindness, strength to cover weakned people, to cahllenge to the difficulties, to keep words, and so on.  Who can teach to kids, what they don´t know really?

[G.Helga Ingadóttir, 5.2.2007 kl. 08:57]

Vissulega á að reyna að styrkja siðferðisvitund barna, bæði í skóla og ekki síst heima. En við marga risana er að kljást í þessum efnum og vil ég þar helst nefna hvað börnin okkar eru að taka inn í tölvuleikjum. Er þetta nú kanski meira hjá strákum en stelpum og veit ég persónulega um þau dæmi, þar sem að tölvuleikir merktir 18+ eru undir höndum barna allt niður í 6 ára aldur. Mér finnst þetta skelfilegt og þú getur illa varið þitt eigið barn, ef það fer í heimsókn þangað sem að slíkt er í gangi.

Hvað er ég að segja, hvað kemur þetta skólakerfinu við. Jú ég er að segja að ekki dugir einungis að styrkja siðferðisvitund barnanna, heldur þyrftu hinir fullorðnu ekki síður styrkingar við í þeim efnum. Annars er það blindur að leiða blindan.

Svo velti ég fyrir mér þeirri spurningu, hvort að þetta varði ekki við barnavermdunnarlög. Ekki má sína ungum börnum ofbeldismyndir eða klámmyndir þar sem að þau eru í heimsókn. Ég álít að ég hafi ekki heimild til þess og ekki heldur mínu eigin börnum, sem að eru ung að árum. Það væri vanræskla og mikið dómgreindarleysi, ef að ég gerði slíkt. Á ekki það sama við um tölvuleiki sem að merktir eru vissum aldri?

Við inntöku af slíku efni fyrir viðkvæma barnssál, getur orðið mikill skaði og siðferðisvitund barnsins brenglast. Þetta tel ég vera á ábyrgð hinna fullorðnu og þá heimilanna. Eru til einhver lög varðandi þetta mál.

[Gunnsteinn Gunnarsson (IP-tala skráð) 5.2.2007 kl. 11:13]

Aristóteles fyrir 2500 árum en ekki 4500 árum. Góð grein og rétt. Kveðjur Gunnsteinn Gunnarsson.

[Katrín Þórðardóttir (IP-tala skráð) 17.2.2007 kl. 09:44]

Það er leikur að læra, leikur sá er mér kær. 

... Gleði Kærleikur Hlýja Tjáning Að leika sér Að segja satt Hugrekki Hugmyndaauðgi Frumkvæði Sanngirni Hógværð Virðing Tillitssemi Örlæti...

... eru atriði sem kennarar eyða mörgum árum í háskóla til að læra að kenna börnum í gengum t.d. dönskukennsluna.  Það má ekki halda að kennsla á klassísku námsefni komi í veg fyrir að börn öðlist sjálfstraust.  Ég bendi sérstaklega á visku þróunarsálarfræðinnar máli mínu til stuðnings.